gürcistan başbakanı ne demek?

Gürcistan başbakanı (Gürcüce: საქართველოს პრემიერ-მინისტრი), Gürcistan Parlamentosu tarafından seçilip Gürcistan devlet başkanı tarafından atanan Gürcistan Bakanlar Kurulunun en kıdemli bakanıdır. Gürcistan Hükûmeti Başkanının resmi unvanı tarih boyunca değişmiştir, ancak liderin görev ve işlevleri sadece marjinal olarak değişmiştir. Gürcistan'ın ilk başbakanı Noe Ramişvili, görevdeki başbakanı Mamuka Bahtadze'dir. Gürcistan'da 1918 yılından beri 39 başbakan değişmiştir.

Başbakanlık kurumu, 1918'de Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlık ilanından kısa bir süre sonra kuruldu. Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin varlığı sırasında başbakanlık görevi, hükûmet başkanı olarak adlandırıldı. Sovyet birlikleri Gürcistan'a girdikten sonra başbakanlık kaldırıldı, bunun yerine Halk Komiserleri Konseyi Başkanı (Gürcüce: სახალხო კომისართა საბჭოს თავმჯდომარე) ardından da Bakanlar Kurulu Başkanı (Gürcüce: მინისტრთა კაბინეტის თავმჯდომარე) olarak adlandırıldı. Modern bir anlayışla, başbakanlık görevi Ağustos 1991'de restore edilmiş, ancak Aralık 1995'te kaldırılmıştır. Başbakanlık görevi yerine, Devlet Bakanlığı (Gürcüce: სახელმწიფო მინისტრი) görevi getirildi. 6 Şubat 2004'te anayasa reformları gerçekleştirildi, sonuç olarak, Bakanlar Kurulu ve Başbakanlık kurumu restore edildi. Mevcut kanunlara göre cumhurbaşkanı, başbakanlık görevine gelecek olan adayı parlamentoya sunuyor. Eğer başbakanın adaylığı parlamento tarafından kabul edilirse, başbakan cumhurbaşkanı ile istişare ederek bakanlar kurulunu oluşturur.

2010 yılında anayasada yapılan değişiklikler ile 2013 yılında başkanlık sisteminden parlamenter siteme geçilmesi kararlaştırılmıştır.¹ Bu değişiklikler ile cumhurbaşkanının yetkileri azaltılmış, hükûmet ve başbakanın yetkileri artırılmış, ülke içi ve dış siyasette belirleyici bir konuma yükselmiştir.²

Gürcistan hükümeti başkanları listesi (1918 – günümüz)

Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti (1918-1921)

Başbakanlar

Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (1922-1936) ve Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (1936-1991)

<table> <thead> <tr class="header"> <th></th> <th>Resim</th> <th>Ad (doğum–ölüm)</th> <th>Göreve başlama</th> <th>Görevden ayrılma</th> <th>Parti</th> <th>Unvan</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td>1</td> <td></td> <td><a href="Polikarp_Mdivani" title="wikilink">Polikarp Mdivani</a> (1887–1937)</td> <td>7 Mart 1922</td> <td>Nisan 1922</td> <td><a href="Gürcistan_Komünist_Partisi_(Sovyetler_Birliği)" title="wikilink">Gürcistan Komünist Partisi</a></td> <td>Halk Komiserleri Konseyi Başkanı</td> </tr> <tr class="even"> <td>2</td> <td></td> <td><a href="Sergey_Kavtaradze" title="wikilink">Sergey Kavtaradze</a> (1885–1971)</td> <td>Nisan 1922</td> <td>Ocak 1923</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>3</td> <td></td> <td><a href="Şalva_Eliava" title="wikilink">Şalva Eliava</a> (1883–1937)</td> <td>Ocak 1923</td> <td>Haziran 1927</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>4</td> <td></td> <td><a href="Lavrenti_Kartvelişvili" title="wikilink">Lavrenti Kartvelişvili</a> (1890–1938)</td> <td>Haziran 1927</td> <td>Haziran 1929</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>5</td> <td></td> <td><a href="Filipp_Maharadze" title="wikilink">Filipp Maharadze</a> (1886–1941)</td> <td>Haziran 1929</td> <td>Ocak 1931</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>6</td> <td></td> <td><a href="Levan_Suhişvili" title="wikilink">Levan Suhişvili</a></td> <td>Ocak 1931</td> <td>22 Eylül 1931</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>7</td> <td></td> <td><a href="German_Mgaloblişvili" title="wikilink">German Mgaloblişvili</a> (?–1937)</td> <td>22 Eylül 1931</td> <td>9 Temmuz 1937</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>8</td> <td></td> <td><a href="Valerian_Bakradze" title="wikilink">Valerian Bakradze</a> (1901–1971)</td> <td>9 Temmuz 1937</td> <td>15 Nisan 1946</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>15 Nisan 1946</td> <td>Aralık 1946</td> <td>Bakanlar Kurulu Başkanı</td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>9</td> <td></td> <td><a href="Zahari_Çhubianişvili" title="wikilink">Zahari Çhubianişvili</a> (1903–?)</td> <td>Aralık 1946</td> <td>6 Nisan 1952</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>10</td> <td></td> <td><a href="Zahari_Ketshoveli" title="wikilink">Zahari Ketshoveli</a> (1902–1970)</td> <td>6 Nisan 1952</td> <td>16 Nisan 1953</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>11</td> <td></td> <td><a href="Valerian_Bakradze" title="wikilink">Valerian Bakradze</a> (1901–1971)</td> <td>16 Nisan 1953</td> <td>20 Eylül 1953</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>12</td> <td></td> <td><a href="Givi_Cavahişvili" title="wikilink">Givi Cavahişvili</a> (1912–1985)</td> <td>21 Eylül 1953</td> <td>17 Aralık 1975</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>13</td> <td></td> <td><a href="Zurab_Pataridze" title="wikilink">Zurab Pataridze</a> (1928–1982)</td> <td>17 Aralık 1975</td> <td>5 Haziran 1982</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>14</td> <td></td> <td><a href="Dmitri_Kartvelişvili" title="wikilink">Dmitri Kartvelişvili</a> (1927–)</td> <td>2 Temmuz 1982</td> <td>12 Nisan 1986</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>15</td> <td></td> <td><a href="Otar_Çerkezia" title="wikilink">Otar Çerkezia</a> (1933–)</td> <td>12 Nisan 1986</td> <td>29 Mart 1989</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>16</td> <td></td> <td><a href="Zurab_Çheidze" title="wikilink">Zurab Çheidze</a> (1930–)</td> <td>29 Mart 1989</td> <td>14 Nisan 1989</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td>17</td> <td></td> <td><a href="Nodari_Çitanava" title="wikilink">Nodari Çitanava</a> (1935–)</td> <td>14 April 1989</td> <td>15 November 1990</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td>18</td> <td></td> <td><a href="Tengiz_Sigua" title="wikilink">Tengiz Sigua</a> (1934–)</td> <td>15 Kasım 1990</td> <td>18 Ağustos 1991</td> <td><a href="Bağımsız_siyasetçi" title="wikilink">Bağımsız</a></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Gürcistan Cumhuriyeti (1991 – günümüz)

Başbakanlar

№	Ad <small>(doğum–ölüm)</small>	Göreve başlama	Görevden ayrılma	Parti
—	Murman Omanidze <small>(1938–)</small> (acting)	18 Ağustos 1991	23 Ağustos 1991	Bağımsız
1	Besarion Guguşvili <small>(1945–)</small>	23 Ağustos 1991	6 Ocak 1992³	Yuvarlak Masa - Özgür Gürcistan
2	Tengiz Sigua <small>(1934–2020)</small>	6 Ocak 1992	6 Ağustos 1993	Bağımsız
—	Eduard Şevardnadze <small>(1928–2014)</small> (geçici)	6 Ağustos 1993	20 Ağustos 1993
3	Otar Patsatsia <small>(1929–)</small>	20 Ağustos 1993	5 Ekim 1995

Devlet bakanları

№	Ad <small>(doğum–ölüm)</small>	Göreve başlama	Görevden ayrılma	Parti
1	Niko Lekişvili <small>(1947–)</small>	8 Aralık 1995	26 Temmuz 1998	Gürcistan Vatandaşları Birliği
2	Vaja Lortkipanidze <small>(1949–)</small>	31 Temmuz 1998	11 Mayıs 2000
3	Giorgi Arsenişvili <small>(1942–2010)</small>	11 Mayıs 2000	21 Aralık 2001
4	Avtandil Jorbenadze <small>(1951–)</small>	21 Aralık 2001	27 Kasım 2003
5	Zurab Jvania <small>(1963–2005)</small>	27 Kasım 2003	17 Şubat 2004	Birleşik Ulusal Hareket

Başbakanlar

№	Ad <small>(doğum–ölüm)</small>	Göreve başlama	Görevden ayrılma	Parti
4	Zurab Jvania <small>(1963–2005)</small>	17 Şubat 2004	3 Şubat 2005	Birleşik Ulusal Hareket
—	Miheil Saakaşvili <small>(1967–)</small> (acting)⁴	3 Şubat 2005	17 Şubat 2005
5	Zurab Noğaideli <small>(1964–)</small>	17 Şubat 2005	16 Kasım 2007
—	Giorgi Baramidze <small>(1968–)</small> (acting)⁵	16 Kasım 2007	22 Kasım 2007
6	Lado Gurgenidze <small>(1970–)</small>	22 Kasım 2007	1 Kasım 2008	Bağımsız
7	Grigol Mgaloblişvili <small>(1973–)</small>	1 Kasım 2008	6 Şubat 2009
8	Nikoloz Gilauri <small>(1975–)</small>	6 Şubat 2009	4 Temmuz 2012
9	Vano Merabişvili <small>(1968–)</small>	4 Temmuz 2012	25 Ekim 2012	Birleşik Ulusal Hareket
10	Bidzina İvanişvili <small>(1956–)</small>	25 Ekim 2012	20 Kasım 2013	Gürcü Hayali
11	İrakli Garibaşvili <small>(1982–)</small>	20 Kasım 2013	30 Aralık 2015
12	Giorgi Kvirikaşvili <small>(1967–)</small>	30 Aralık 2015	21 Haziran 2018
12	Mamuka Bahtadze <small>(1982–)</small>	21 haziran 2018	2 Eylül 2019
13	Giorgi Gaharia <small>(1975–)</small>	8 Eylül 2019	18 Şubat 2021
14	İrakli Garibaşvili <small>(1982–)</small>	22 Şubat 2021	Görevde

Dış bağlantılar

Грузия (Georgia) (rus)
Ministers by Ministry (gürc.). Gürcistan'ın Başbakan Yardımcıları. government.gov.ge. 1 mayıs 2012 tarihli arşivleme
Ministers by Ministry (gürc.). Gürcistan'ın Başbakan Yardımcıları. government.gov.ge 1 mayıs 2012 tarihli arşivleme
Ministers by Ministry (gürc.). Gürcistan'ın Başbakan Yardımcıları. government.gov.ge. 1 mayıs 2012 tarihli arşivleme
Ministers by Ministry (gürc.). Gürcistan'ın Başbakan Yardımcıları. government.gov.ge. 1 may 2012 tarihli arşivleme